De oprichter

Op donderdag 23 juni 1927 werd het zesde kind en de jongste telg van Ingeborg en Johan Liadal in Haraldsgarden geboren. De baby werd op 17 juli van datzelfde jaar in de kerk van Ørsta gedoopt en kreeg de naam Kaare Eivind. Later werd die naam veranderd in Kåre.

JEUGD

In het najaar van 1934, toen Kåre Liadal zeven jaar oud was, ging hij naar school in Bøen, een plaats niet ver van zijn huis in Haraldsgarden. Op 20 juni 1941 verliet Kåre Liadal deze school. Hij had toen al bewezen dat hij echt een handig ventje was.

IK BEN ALTIJD MECHANISCH GEÏNTERESSEERD GEWEEST EN BEN GROTENDEELS AUTODIDACT.

Kåre Liadal Sr (senior).

Kåre is altijd een man met veel fantasie geweest. Op 10-jarige leeftijd maakte hij al stoommachines. Kåre maakte de behuizing en cilinders van zink en van de koperen koffiepot die hij te pakken kreeg, soldeerde hij de tuit dicht. Toen hij iets ouder was maakte hij al een cirkelzaag en een elektromotor die werden aangedreven door een zelfgemaakte batterij. Maar daarnaast maakte Kåre zijn eigen verbrandingsmotor en was hij ook nog verantwoordelijk voor het eerste maisveld in het dorp

Het begin van zijn carrière

Direct na zijn confirmatie ging Kåre Liadal werken bij Jon Sætre & Co. Een fabriek waar houtproducten werden vervaardigd. Kåre maakte daar verschillende producten op de houtdraaibank, die hij vervolgens decoreerde met zijn graveerpen en geschilderde rozen. Hij werkte ook een tijdje in de bosbouw. Hij kapte bomen die diende als productiegrondstoffen in Sandvika. Daarna werkte hij bij Sandvik & Co, waar hij een centrale rol speelde in de ontwikkeling en fabricage van wasmachines.

Kåre Liadal zat niet graag stil. In de thuissmederij in Haraldsgarden repareerde Kåre ook nog freesgereedschappen en boren. Dat deed hij zowel voor Jon Sætre & Co als voor Sandvik & Co.

Een gezin stichten

Kåre Eivind Liadal kreeg een stuk land van de geboorteboerderij in Bjørndalen (of Bjønndalen zoals ze in de volksmond zeggen) in Liadal. Hier bouwde hij in 1952 een huis dat de naam “Granly” kreeg. Het jaar daarop trouwde hij met zijn toen 21-jarige Rannveig. Rannveig werkte destijds als naaister bij de tricotagefabriek in Ørsta. Rannveig stond ook model voor de kleding die daar gemaakt werd. Het was in “Granly” waar hij zijn gezin stichtte, hier werden zijn kinderen Janne Karin in 1955 en Kåre junior in 1959 geboren.

HET BEGON IN DE KELDER

Eén van de eerste producten die Kåre Liadal thuis ontwikkelde was een systeem om kleine boten uit het water te halen en op te slaan in boothuizen. Hij maakte poten voor de fauteuils van Møre Lenestolfabrikk in Ørstavik en voor de Ekornes-stoelen bij Ikornes in Sykkylven. Ook de onderdelen voor schoolbanken van de Rovde Møbelfabrikk en de kousendrogers voor P.A. Øvstegård & Co en Sætre Strømpefabrikk werden door Kåre gemaakt.

Thuis in zijn kelder begon Kåre Liadal uiteindelijk ook aan de ontwikkeling van het product waar het bedrijf vooral bekend om staat: dakgoten.

Een ondernemer aan het werk

Nadat Kåre al enige tijd had geëxperimenteerd in de kelder van zijn huis in Bjørndalen, konden in het najaar van 1956 de dakgoten in productie. Om precies te zijn begon op vrijdag 12 oktober 1956 de toen 29-jarige Kåre Liadal samen met zijn zwager Jørgen Velle met de verkoop van Grøvikrenna-producten. Ter introductie plaatste het bedrijf een grote advertentie in de lokale krant Møre-Nyt i Ørsta.

NIET ZO HANDIG

De productie vond plaats in de kelder van de woning. Bij leveringen werden de kant-en-klare dakgoten door een gat in de oostelijke muur van het huis naar buiten getrokken. In de winter kon dit een vervelend klusje zijn. De mensen moesten dan eerst in de sneeuw naar buiten om de goten aan te pakken, om vervolgens af te rekenen op het kantoor dat zich in een kamer op de zolder van hetzelfde huis bevond.

PROMOTIETOUR

In 1959 ging Kåre Liadal op zijn eerste lange verkoopreis. Naar Sogn og Fjordane en verder naar het zuiden, Sørlandet rond en dan weer richting Østlandet om zijn producten aan de man te brengen. Hij was veel op reis en in het begin waren niet alle loodgieters die hij tegenkwam even aardig tegen hem. Ze zagen hem als een concurrent. Niet zo raar, want loodgieters maakte destijds hun dakgoten met de hand, uit stukken zinkplaat van 1 meter. Maar met enkele van de contacten die hij in Østlandet maakte, werkte hij uiteindelijk veel samen. Kåre Liadal heeft tijdens zijn tochten door stad en land, veel auto gereden en lange reisdagen gemaakt, gedurende vele, vele jaren.

1961

KAVELNUMMER 15 - FJØRÅ

De dakgoten waren een succes. De omzet groeide snel en met totaal zes medewerkers bleek de kelder al snel te klein. Het eerste fabrieksperceel van Grøvik Verk was gevestigd op kavelnummer 15 en had de naam “Fjørå”. Een afgescheiden stuk grond van Nilsgarden in Håvoll. Het perceel was 320 vierkante meters. Eind november, begin december van het jaar 1960 vond de verhuizing naar de fabriek in Håvoll plaats, nadat de lokale sportvereniging Håvoll IL daar eerst op zaterdag 26 november nog een dansfeest had georganiseerd. Eind jaren zestig werden het terrein en de fabrieksgebouwen twee keer uitgebreid: in 1967 met 176 m2 en in 1969 met 227 m2. Daarna nam het bedrijf in 1964 ook de kade in de haven met de bijbehorende loods nog over, in totaal 170 m2.

1962

150 MM. DAKGOTEN

Tot die tijd maakte het bedrijf dakgoten van 125 mm. en regenpijpen van 70 mm. doorsnee. Na aanhoudende vraag van de loodgieters in Østlandet om een grotere goot van aluminium op de markt te brengen, begon de ontwikkeling van nieuwe machines. In het najaar van 1961 kon Grøvik Verk dakgoten aanbieden van 150 mm. (T150) en regenpijpen van 85mm. doorsnee (N85).

1963

DOE-HET-ZELF PRODUCT

In de tweede helft van de jaren zestig vond er een revolutie plaats op het montagefront. Er werden nieuwe uitlopen, koppelstukken en kopschotten ontwikkeld, wat ertoe leidde dat Grøvikrenna een doe-het-zelf product werd. De dakgoten konden in het vervolg worden gemonteerd zonder dat hier speciaal gereedschap voor nodig was.

1971

Uitbreidingen

Ook in de jaren zeventig werd de fabriek vier keer uitgebreid. Kåre Liadal beschreef het “ontwikkelingsbeleid” van de onderneming als volgt: “Het bedrijfspand moest alsmaar groter. Zodra we nieuwe dakspanten hadden begon de volgende verbouwing!” Asbjørn Liadal herinnert zich nog dat Kåre Liadal al na de tweede aanbouw van de fabriek zei: “Dit gaat zo niet langer! De fabriek is toch groot genoeg en we hebben al meer dan genoeg werk. Stop met verbouwen!” Maar de uitbreidingen gingen gewoon door.

1972

PRODUCTIESTIJGING VAN 50%

In het begin van 1975 zei Kåre Liadal: “Als de vraag naar aluminium goten echt zo groot wordt als nu wordt aangegeven, moeten we onze productie met honderdduizenden meters verhogen. In de afgelopen jaren hebben we een constante stijging van 30 tot 40% per jaar meegemaakt, dit jaar zitten we nu al op 50%.”

NIEUWE PRODUCTIEMETHODE

Tijdens de ontwikkeling van een nieuwe dakgoot van 100 mm. (T100) is het bedrijf overgestapt op een nieuwe productiemethode. De nieuwe machine is gebouwd volgens het principe van rolvormen: In plaats van de goten door vormgereedschappen te trekken om ze vervolgens af te snijden, werd het materiaal nu, met behulp van wielen, door de machine gerold en in één beweging op vooraf bepaalde lengtes afgesneden.

1984

MEER KLEURRIJKE DAKGOTEN

In 1981 begon het bedrijf met de bouw van nog een eigen lakkerij omdat de capaciteit van de onderdelenlakkerij niet meer voldoende was. Er werden nieuwe IR-ovens en een nieuwe poederlakinstallatie gekocht.  Door te experimenteren in de nieuwe lakkerij waren wij nu ook in staat om dakgoten zelf te lakken. Grøvik Verk was de eerste in de branche die een PLC-systeem (Programmable Logic Control) in gebruik nam bij het coaten en er werden 3 standaardkleuren ingevoerd: Wit, roodbruin en zwart. Uiteindelijk werd in 1984 gestart met het lakken van de dakgoten.

BAANBREKEND BEDRIJF ZORGT VOOR VOORUITGANG

Grøvik Verk was de grootste producent van aluminium dakgoten in Scandinavië en leverde veel aan de voornaamste bouwbedrijven. Een deel van de goten van Grøvik Verk ging zelfs terug naar de grondstoffenleverancier Hydro Aluminium, die ze in hun A-dak serie, als A-goot op de markt bracht. In 1984 bleek het weer nodig te zijn om het bedrijfspand verder uit te breiden. Deze keer voor de opslag van grondstoffen en voor de opslag van grootverpakkingen met onderdelen.

SUCCESVERHAAL IN EEN VERDER SOMBERE BOUWSECTOR

De krant Møre-Nytt schreef in juli 1989 dat “dakgotenfabrikant Grøvik Verk een succesverhaal is in een verder sombere bouwsector”. Kåre Liadal Jr. zei hierover: “Ik heb hier geen andere verklaring voor dan dat we marktaandeel van andere producenten pakken. Er is bovendien een zekere groei te zien geweest in de restauratie van oudere huizen. We hebben een zachte winter gehad met weinig sneeuw waardoor mensen ook in de winter reparatiewerkzaamheden konden uitvoeren”.

DERTIG JAAR HOOFDBREKENS WORDT BELOOND

Voorheen moesten alle hwa-bochten met de hand worden gezaagd en gelast. Vanaf het najaar van 1989 konden er door Grøvik Verk naadloos gebogen hwa-bochten (ellebogen) worden geleverd. Het bedrijf spaarde met deze nieuwe productiewijze 1-2 manjaren aan werk uit. Daarnaast werd er een nieuwe machine ontwikkeld voor de productie van gootuitlopen, waarbij een operator nu met twee eenvoudige bewerkingen een uitloop kon maken.

DE GROEI GAAT DOOR

In 1991/92 werd in totaal ongeveer 3 miljoen kronen geïnvesteerd in nieuwbouw en nieuwe apparatuur. Uitbreiding van de productiecapaciteit, een nieuwe lakfabriek en het creëren van meer opslagruimte waren hierbij de belangrijkste oorzaken.  De lakfabriek werd in het najaar van 1991 uitgebreid en bestond daarna uit 600 m2 voor de lakkerij met een opslag. Door de aanschaf van een nieuwe oven was het nu mogelijk om twee kleuren tegelijk te lakken en zo de capaciteit te verdubbelen.

HET RECORDJAAR 1994

Tijdens de bouwcrash na het yuppietijdperk wist Grøvik Verk zijn positie te behouden in de concurrentie met plastic- en staalfabrikanten. 1994 werd een recordjaar, zowel voor de productie als qua omzet. Het bedrijf kwam voor het eerst sinds 1986 weer bij het magische getal van 700.000 meter aan dakgoten en regenpijpen. Uiteindelijk vestigde Grøvik Verk een record met een totaal van 755.000 meter! Dit was een stijging ten opzichte van 1993 met bijna 79.000 meter, oftewel 11,7%. Terwijl de omzet steeg met 4,2 miljoen kronen. Oftewel een stijging van 18,8%.

WATERZUIVERINGSINSTALLATIE

Het aansluiten van de fabriek op een waterzuiveringsinstallatie begon in de eerste helft van mei 1995. De waterzuiveringsinstallatie werd begin oktober 1995 in gebruik genomen. Dit was een vacuüm verdampingsinstallatie die werd gebouwd op aangeven van de Noorse staat. Het zuiverde het proceswater voor 100% in een systeem dat was gebaseerd op recycling. Het bedrijf werd zo een milieuvriendelijke onderneming zonder uitstoot.

NIEUW TYPE GOOT IN GRØVIK’S JUBILEUMJAAR

In juni 2005, tijdens de Nationale conferentie van loodgieters in Alta, lanceerde Grøvik Verk een nieuw type goot waarvan het profiel exact hetzelfde was als bij de traditionele 125 mm. dakgoten van staal en zink. Grøvik Verk was er in hun jubileumjaar in geslaagd om hetzelfde profiel te leveren, maar dan in aluminium. Dit was een product waar veel klanten naar hadden uitgekeken. Grøvik Verk hoopt uiteraard met dit nieuwe type dakgoot nog meer marktaandeel te winnen.

NIEUWE STATE-OF-THE-ART LAKKERIJ

In 2008 was de capaciteit van de lakkerij opnieuw te klein. Er werd 6 miljoen kronen geïnvesteerd in een nieuwe state-of-the-art lakkerij. Een supermoderne lakkerij waarbij het reinigingsproces, het aanbrengen van de lak en het uitharden zorgvuldig worden gemonitord en daarmee biedt de lakkerij de zekerheid dat de producten van een gelijkmatige goede kwaliteit zijn. Ook dit is een gesloten systeem zonder emissies naar de omgeving.

26 VERBOUWINGEN IN 52 JAAR

De uitbreidingen van onze bedrijfsruimte bleven ook in het nieuwe millennium gewoon doorgaan. In het jaar 2000 kwam er een gotenfabriek van 500 m2 bij. In 2004 kwam er en een productie- en magazijngebouw van 2500 m2 bij. De meest recente uitbreiding was in 2012 toen het magazijn werd vergroot met 1300 m2. In totaal heeft Grøvik Verk nu een totale vloeroppervlakte van 11.000 m2 tot haar beschikking.

NOG MEER MACHINES

Het bedrijf investeerde in een lasrobot die een heel manjaar aan handmatig laswerk vervangt en er is veel geïnvesteerd in het automatiseren bij de productie van beugels e.d. Voor de productie van dakgoten werd ook nog een extra machine aangeschaft.

Op dit moment kunnen we beschikken over 4 rolvormmachines. Een betrouwbaar machinepark en voldoende capaciteit stellen ons iedere dag weer in staat om onze 4 verschillende dakgootprofielen en 2 soorten regenpijpen te produceren en op tijd te leveren.

We richten ons voortdurend op het verder ontwikkelen en efficiënt inzetten van ons machinepark.